در سال‌های گذشته از سواحل طولانی دریای عمان بهره‌ی لازم و کافی را نبرده‌ایم. ذهنمان همه‌اش متوجّه خلیج فارس بوده، اهمّیت دریای عمان از نظر ما مغفولٌ‌عنه مانده است. این نگاه جدید که نگاه به دریاى عمان است به وسیله ارتش جمهورى اسلامى، می‌تواند کارهاى بزرگى را انجام دهد؛ این براى منطقه جنوب شرقى کشور یک موهبت الهى است. بنابراین دولت و دستگاه‌هاى مختلف چه وزارت دفاع، چه وزارتخانه‌هاى دیگر که مرتبط با این کارند، همه باید به پیشرفت این کار کمک کنند. دیدار دست‌اندرکاران ساخت ناوشکن جماران 30 /11/1388
برادر بسیجی جناب آقای دکتر امیر عبداللهیان
وزیر محترم امور خارجه؛
سلام‌علیکم؛
با صلوات بر محمد و آل محمد، احتراما به استحضار می¬رساند. نظر به فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) که در طلیعه نامه آمد و تأکیداتی که معظم له نسبت به بهره‌برداری از سواحل دریای عمان داشتند، بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه السلام با توجه به بررسی‌های پیشینی و تاکیدات حضرت آقا لازم دانست نکاتی را خدمت جنابعالی طرح نماید:
بعد از انعقاد قرارداد توسعه بندر چابهار در سال 1394 با طرف هندی مقرر شد، ظرف چند سال بندر چابهار به بهره‌برداری لازم جهت رشد و پیشرفت کشور برسد. اما با بدعهدی طرف هندی به بهانه‌های مختلف و کوتاهی‌های متعدد شاهد عدم توسعه و راه‌اندازی بندر چابهار هستیم. اواخر مردادماه سال 1401، معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی اعلام کرد که هندی‌ها هنوز تجهیزات موردنیاز برای راه‌اندازی فاز اول بندر چابهار را تأمین نکرده‌‌اند. اکنون بعد از چندین سال تعلل طرف هندی به بهانه‌های تحریم و مشکلات داخلی این‌چنین استنباط می‌شود که اراده کافی در کشور هند برای احیای این ظرفیت خدادادی فوق‌العاده وجود ندارد.
در اقدامی شاید بتوان گفت نسنجیده مقررشده تا قرارداد جدیدی برای توسعه این بندر با طرف هندی منعقد شود که ابهامات بسیاری را برای فعالان و پژوهشگران این عرصه ایجاد می‌کند. از جمله ابهامات موجود می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1. نفوذ به قوم پشتون و گروه طالبان برای اقدام علیه پاکستان و همچنین مهار طرح ابتکاری کمربند‌راه چین در کنار استفاده از معادن فراوان کشور افغانستان و اتصال به آسیای میانه را می‌توان از جمله اهداف کشور هند برای توسعه بندر چابهار برشمرد. با خروج آمریکا از افغانستان و اکتشافات معدنی فراوان در هند و همچنین ارائه‌ی کمربند اقتصادی آی‌مِک (IMEC) اهمیت اهداف مذکور برای طرف هندی کما فی‌‌السابق وجود ندارد.
2. تجربه‌ی قرارداد سال 1394 و بدعهدی طرف هندی، این سؤال را در ذهن متبادر می‌کند که چرا باید قرارداد مجدد انعقاد گردد؟ از طرفی در خرداد سال 1395، نخست‌وزیر هند با سفر به افغانستان، سد دوستی هند و افغانستان موسوم به سد سلما بر روی هریرود (تأمین‌کننده آب خراسان رضوی) را افتتاح نمود و قول سرمایه‌گذاری 30 تا 40 میلیارد دلاری در حوضه‌های آبریز افغانستان را داد. نکته دردناک این ماجرا آن بود که طرف هندی در برابر این امتیازی که ایران به او داده بود، آب را بر روی مردم ایران بست! آیا هیچ تضمینی نسبت به تغییر رفتار کشور هند که پس از دوره‌ی مان موهان سینگ تغییرات اساسی به خود دید و از دل این تحولات الیگارش‌های مرتبط با غرب و صهیونیسم کار را در دست گرفتند، وجود دارد؟
3. واگذاری اپراتوری بندر به‌طرف هندی در شرایطی که این بندر تنها بندر اقیانوسی کشور است و با راه‌اندازی آن از یک‌سو امکان تخلیه کشتی‌های باری سنگین فراهم می‌شود و از سوی دیگر نیاز به بنادر عربی خلیج‌فارس برای ری‌اکسپورت (re-export) کالاها نیز کاهش می‌یابد و منجر به درز اطلاعات محرمانه و سری تجارت کشور به اوفک خواهد شد؛ آیا منافع ملی در نظر گرفته شده است؟ چه تضمینی وجود دارد که اپراتور هندی گزارش منظم تحولات بندر را به آمریکا تقدیم نکند؟
4. معطل کردن کشور در شرایطی که رقبای منطقه به سرعت در حال گسترش زیرساخت‌های ریلی، جاده‌ای و بندری خود هستند تا در مسیرهای ترانزیتی آینده و زنجیره‌های ارزش مشارکت کنند؛ نیز جای تأمل فراوان دارد، اینکه در شدیدترین تحریم‌های آمریکا، معافیت تحریمی به بندر چابهار اعطا می‌شود و بازهم طرف هندی از توسعه آن خودداری می‌کند چیزی جز معطل کردن کشور برای عقب‌ماندگی از سایر رقبای منطقه است؟
از آن مهم تر آیا توسعه بندر و تعریف همکاری مشترک با کشور هند در چارچوب معافیت تحریمی آمریکا که خود بخشی از سازوکار تحریم محسوب می‌شود و هیچ گونه نگرانی نسبت به ریسک‌های تحریمی موجود را برطرف نمی‌سازد به صلاح منافع ملی است یا نیازمند چارچوبی جایگزین برای ادامه همکاری هستیم؟
5. با توجه به اهمیت این بندر آیا تعریف آن در کنار کریدور اقتصادی چین_پاکستان بهتر از عایدی دست‌کم سالیانه 10 میلیون دلاری کشور هند نیست؟
قرارگیری بندر چابهار در محل تلاقی دو کریدور ترانزیتی شمال_جنوب و شرق_غرب در کنار نزدیکی آن به کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان و آسیای میانه، منجر به ایجاد فرصت‌های اقتصادی_امنیتی_ژئوپولتیکی فراوانی برای کشورمان شده است. توسعه این بندر و منطقه آزاد تجاری مرتبط با آن قطع‌نظر از شرایط مقطعی و عارضی در سایر کشورهای منطقه، اهمیتی پایدار در راهبردهای کلان جمهوری اسلامی ایران را دارا است. از این‌رو خواهشمندیم از وزارت امور خارجه تا نسبت به ابهامات موجود در مورد واگذاری توسعه‌ی بندر جابهار به طرف هندی شفاف‌سازی لازم را به عمل آورد.
همچنین بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام آمادگی خود را مبنی بر برگزاری جلسه پاسخگویی مسئولین مربوطه وزارت امور خارجه در رابطه با ابهامات واگذاری توسعه‌ی بندر چابهار اعلام می‌دارد.
سایه رهبری مستدام
پوریا عصار
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام