«روحیه و آرمان انقلابى، بدین معنى است که میل به زندگى راحت و مرفه، جامعه و مسئولان را به سازشکارى و تسلیم در برابر زورگویى قدرت‌هاى جهانى و غفلت از توطئهى استکبار و بىاعتنایى به پیام جهانى انقلاب نکشاند. آن روزى که خداى نخواسته جمهورى اسلامى، رفاه و آبادى را هدف عمدهى خویش قرار داده و در این راه حاضر به چشمپوشى از آرمانهاى انقلابى و جهانى و فراموشى از پیام جهانى انقلاب شود، روز انحطاط و زوال همهى امیدها خواهد بود؛ و خدا چنین روزى را إن شاءاللّه هرگز نخواهد آورد.» (امام خامنه‌ای مدظله العالی، پیام به ملت شریف ایران، در پایان چهلمین روز ارتحال حضرت امام خمینى رحمت‌الله‌علیه)
در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری اسلامی ایران سه جریان ایدئولوژیکی حاکم است:
۱- گفتمان اصلاح طلبی و متعلقاتش
۲- گفتمان انقلاب اسلامی
۳- گفتمان اختلاط
با توجه به ظرفیت محدود این نوشتار از توضیح مفصل گفتمان اول و دوم صرف نظر نموده و به گفتمان سوم یعنی اختلاط – که خطر اصلی فضای آینده انقلاب محسوب می شود- می پردازیم:
چیستی گفتمان اختلاط
باید توجه داشت هنگامی که یک جریان سیاسی – اجتماعی مبنای اندیشهای و قوت ایدئولوژیکی لازم را نداشته باشد در عرصه‌های مختلف و در مقابل هجمه‌های فکری و عقیدتی گوناگون دچار تزلزل و وادادگی خواهد شد.
جریانی که امروز بعضی از کاندیداهای ریاست جمهوری سردمدار آن هستند از ویژگی‌های فوق برخوردار است به طوری که به وضوح می‌توان تزلزل مبنایی و فکری آن‌ها را در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دریافت. این جریان به شدت خود را مانعه الخلو می‌داند و در تلاش برای جمع حداکثری عقائد و رویکردهای بعضاً متضاد در سیاست‌گذاری‌های کلان کشوری است.
این جریان به هیچ عنوان یک مبنای عملکرد واحد ندارد و در مقاطع مختلف حسب الامر مصلحت‌سنجی‌های ماکیاولیستی به شکل و ظاهری خاص بروز می‌کند. آن‌جا که نیاز باشد خود را اصول‌گرا و حامی رسالت‌های ناب انقلاب اسلامی معرفی می‌کند و جایی دیگر با مواضع چندپهلو سعی در جلب نظر دشمنان قسم خورده انقلاب کرده و نه تنها برائتی از آن‌ها نمی‌جوید بلکه گاهی در عمل و نظر به آن‌ها قرابت خاصی پیدا می‌کند.
ایدهآل‌های آینده انقلاب از منظر این گفتمان
نتیجه عملکرد این گفتمان ترکیبی از معنویت و اخلاق اسلامی با دستاوردهای تجدد است. ایده‌آلی که این گروه برای دنیای اسلام و آرمان‌های انقلاب اسلامی در نظر دارد ایجاد یک «ژاپن اسلامی» است. این جریان به شدت از مبانی نظری و فلسفی تمدن الحادی غرب و دستاوردهای آن همچون مدرنیته در غفلت یا تغافل به سر می‌برد و عملاً مدرنیته اسلامی را برای انقلاب اسلامی رقم خواهد زد.
این جریان انقلاب اسلامی را انقلابی فراتر از یک انقلاب ملی می‌داند که در داخل می‌خواهد موازنه را به نفع اسلام تغییر دهد ولی این تغییر باید در تعامل با غرب باشد نه در مبارزه با آن! گویا بیانات امام راحل را به فراموشی سپرده‌اند که می‌فرمود: تا ظلم هست مبارزه هست و تا مبارزه هست ما هستیم.
اقتصاد و فرهنگ از منظر این گفتمان
این گروه آسیب اصلی انقلاب را محدود به نان و آب مردم می‌دانند و اصولاً آسیب‌شناسی آن‌ها حول نظام مفاهیمی است که در غرب مطرح شده است؛ مانند فقدان آزادی به مفهوم لیبرالیسم و مشکلات اقتصادی به مفهوم سرمایه داری آن. شاخصه اندازه‌گیری فرهنگی در نظام ایده‌آلی این گروه تعداد روزنامه‌ها، میزان چاپ کتاب و تعداد صندلی سینما است.
در این مقاله ظرفیت پرداختن به اصول و مبانی گفتمان اصلاح‌طلبی و انقلابی فراهم نشد، لیکن پر واضح است که در گفتمان اصیل انقلاب اسلامی مقرر نشده است که برای حل مشکل فقر به شرکت‌های بزرگ التماس کرد و سپس امنیت سرمایه را به معنای غربی آن تأمین کرد تا هم فرهنگ و عزت خود را از دست بدهند و هم مانند یک گدا از پس مانده سود آن‌ها امرار معاش کنند.
مبانی فکری امام و رهبری معظم انقلاب به ما آموخت که اصل مقاومت و عزت در همه ساحت‌ها باید مقدم قرار گیرد، در اقتصاد، راهبرد اقتصاد مقاومتی و استفاده از همه ظرفیت‌ها و تبدیل تهدید و تحریم به فرصت را در عملکرد خود داریم و در سیاست خارجی اصل مبارزه و احقاق حقوق مستضعفین و صدور انقلاب را باید مبنای عملکرد خود قرار دهیم.
ملت ایران در سال ۸۴ و ۸۸ نشان داد که با وجود تمام مشکلات میتواند علمدار این گفتمان باشد ملتی که میتواند رقبای خود را بدون پیش‌شرط پای میز مذاکره بکشاند و حق خود را در امور مهمی چون انرژی هسته‌ای و… باز پس گیرد چه نیازی به ارتجاع گفتمانی و سازش ذلت‌مندانه دارد.
جمع بندی
پس از دو دوره سازندگی و اصلاحات و یک دوره چرخش گفتمانی و حرکت در ریل انقلاب امروز ملت ایران در یک آزمایش بزرگ الهی قرار گرفته است؛ آزمایشی که آن‌ها را در یک انتخاب سه‌وجهی مخیر کرده است:
- گفتمان مرتجع اصلاحات و هم کیشانش
- گفتمان انقلاب
- گفتمان اختلاط
هر کدام از این سه گفتمان میتواند تا سال‌های متمادی سرنوشت کشور را تحت تأثیر خود قرار دهد. ولی به نظر نگارنده گفتمان اختلاط حتی بیش از گفتمان فرسوده اصلاحات میتواند برای آینده انقلاب خطرساز باشد. چرا که در این هشت سال اخیر چارچوب نظری و عملی اصلاحات و سازندگی شناسایی و مورد نقد و دقت نظر واقع شده است لیکن گفتمان اختلاط که موظف به اسلامیزه کردن مبانی و اهداف اصلاحات و سازندگی است خطر بزرگی را برای آینده انقلاب در پی خواهد داشت، خطری که با تساهل و تسامح در سیاست خارجی و نهادینه کردن لیبرال سرمایه‌داری در اقتصاد و بسط سکولاریسم پنهان در فرهنگ و عقیده جامعه همراه خواهد بود و مطمئناً همه این موارد با رنگ و لعاب مفاهیم دینی و ظواهر اسلامی به منصه ظهور خواهد رسید.
قسمتی از پیام مقام معظم رهبری مدظله العالی به حجاج بیت الله الحرام:
اسلام ناب محمّدى، اسلام عدل و قسط است؛ اسلام عزت و اسلام حمایت از ضعفا و پابرهنگان و محرومان است؛ اسلام دفاع از حقوق مظلومان و مستضعفان است؛ اسلام جهاد با دشمنان و سازشناپذیرى با زورگویان و فتنهگران است؛ اسلام اخلاق و فضیلت و معنویت است.